START-STOP SİSTEMİ NEDİR?

START-STOP Sistemi Nedir?

Trafikteki bekleme süresi boyunca motorun gereksiz yere çalışmasının önüne geçen start stop sistemi, marş motoru, start-stop sistemi uyumlu motor kontrol ünitesi, akü şarjı ve sensör gibi parçalardan oluşur. Start-stop sisteminin çalışma prensibi, bu parçaların arızasız olmasına ve aralarındaki uyuma bağlı.

Start-stop sistemi sayesinde yoğun trafikte ya da kırmızı ışıkta otomatik araçlar tamamen durduktan çok kısa süre sonra motor durur. Stop ettiğinde aracın içindeki elektrik yüklerine enerji akışı sürer. Manuel araçlarda vites boşa alındığında motor kapanır. Ardından harekete hazır olunduğunda debriyaja tekrar dokunulmasıyla birlikte 1 saniye içerisinde motor tekrar çalışır. 


Otomatik vitesli araçlarda ise, frene bastığınızda veya aracınız 2-3 km/saat hıza düşerse (modeline göre değişir), sistem kendi kendini devreye sokacaktır. Elbette sistemin çalışmasını belirleyen diğer bazı kriterler de var: 


- Akünün şarjı alt limitin üzerindeyse,
- Aracın elektrik yükü üst limitin altındaysa,
- Aracın motor soğutma suyunun sıcaklığı 60°C’nin üzerinde ise,
- Klima ve kalorifer gibi buğu çözücü veya ısı düzenleyici sistemler kapalı veya en alt seviyede çalışıyorsa,
- Otomobilin direksiyonu, çeyrek turdan fazla olmayacak şekilde herhangi bir tarafa çevrilmiyorsa,
- Sürücünün emniyet kemeri takılı ise,
- Motorun kaputu kapalıysa,
- Sürücünün kapısı kapalıysa start-stop sistemi devreye girecektir. 

Start-Stop Sistemi Ne İşe Yarar?

Trafikte gereksiz yere motorun çalışmasının önüne geçen start-stop sisteminin faydalarının başında yakıt tasarrufu gelir. Çünkü bekleme süresi boyunca motor çalışmayacağı için yakıt harcamasına da gerek kalmaz.

Özellikle şehir içi bölgeler için araç start-stop sisteminin %15’e kadar tasarruf sağladığı söylenebilir. Kırmızı ışıkta bekleme süresini ortalama 1 dakika kabul edersek ve günde 5 kere kırmızı ışıkta beklediğinizi varsayarsak gidiş-geliş toplam 10 kez ışıkta durur, yani 10 dakika beklersiniz. Bu da hafta içi günler için 50 dakika anlamına gelir. Hafta sonları ve bazı akşamlar dışarı çıkarsanız ya da iş çıkış saatinde trafiğe yakalanırsanız bir haftada en az 100 dakikanızı trafikte beklemeye ayırdığınız anlamına gelir. Yani ayda minimum 400 dakika.

Günümüzde otomobiller beklemede yani rölantide çalışırken 0.3-2.5 lt arasında yakıt tüketiyor. Sizin aracınızın rölantide yakıt tüketimini 0.5 lt olarak kabul edersek ayda yaklaşık 3.5-4 litre yakıtı beklerken harcadığı anlamına gelir. Bu da yılda hemen hemen bir depo yakıt anlamına geliyor. Yani start-stop sistemi sayesinde bir depo yakıt tasarrufu sağlanabilir. Trafikte daha yoğun kalıyorsanız bu rakam daha da artacaktır. Bununla birlikte daha az yakıt tüketerek karbonmonoksit gazı salınımını da azaltarak çevreye verilen zararı biraz daha dizginleyebilmek mümkün. 


Start-Stop Sisteminin Zararları Nelerdir? 


Start-stop sisteminin zararları nedir diye baktığınızda, “Start-stop sistemi marş motoruna zarar verir mi” sorusuyla er ya da geç karşılaşacaksınız. Çünkü halk arasında start-stop sisteminin marş dinamosunun ömrünü kısalttığına dair bir inanış var. Aslına bakılırsa bu inanış eski tip marş dinamolarının yapısından kaynaklanıyor. Eski tip marş sistemlerinde, marş motorunun dönme kuvveti volan dişlisine ve krank miline aktarılır ve motor ilk ivmeyi bu güçten alır. Ayrıca, eski tip marş dinamoları seyrek kullanılmak üzere tasarlandıkları için sürekli çalıştır-durdur işlemi uygulandığında zarar görüyor, yüksek enerji tüketiminden dolayı da akü çok daha hızlı zayıflıyor. 

Bununla beraber, start-stop sisteminin marş dinamosunun ömrüne bir zararı olduğunu söyleyemeyiz. Zira start-stop sistemleriyle birlikte üretilen yeni nesil marş sistemleri farklı bir çalışma prensibiyle devreye giriyor. Yeni marş sistemlerinde, tek alternatörle çalışan eski marş sistemlerinin aksine hem şarj eden hem de kısa zamanda arabanın tekrar çalışması için enerji depolayabilen bir alternatör-dinamo sistemi bulunuyor. Sistemdeki enerji depolaması da bu şekilde gerçekleştiğinden ne marş dinamosuna zarar veriyor ne de akünün zayıflamasına sebep oluyor. Ayrıca, tekniği itibariyle sürekli kullanılmak üzere tasarlandıklarından yataklarında rulman bulunuyor. Özetle, start-stop sistemi ile tasarlanmış bir arabada bu sebepten dolayı herhangi bir sorun yaşanmıyor.
 

Start-Stop Sisteminin Fiyatları Nelerdir?

Eğer ki alacağınız araçta start-stop sistemi opsiyonel ise, ekletmek için ödeyeceğiniz ücret alacağınız arabanın markasına göre değişkenlik gösteriyor. Söz konusu bu sistemi mevcut aracınıza ekletmeyi düşünüyorsanız, karşılaşacağınız sorunları tekrar gözden geçirmenizi öneririz. Çünkü daha önceden de belirtildiği üzere, start-stop sistemi tek başına bir elektronik devreden ibaret değil. Sistemin aracın diğer parçalarına zarar vermeden motoru durdurması ve çalıştırması için bu sisteme uygun marş motorları, alternatörleri ve akülerle birlikte çalışması gerekiyor. Bu durum da ödeyeceğiniz miktarın giderek artmasına sebep oluyor. Kısa yoldan hesap yapmak gerekirse, bugün piyasaya baktığımızda bir start-stop sistemini 100-200 TL civarında bir fiyata alabilirsiniz. Bunun yanında İnci Akü start-stop aküsü alacak olursanız 300-600 TL, Varta start stop aküsü alacak olursanız 300-350 TL, Bosch veya Mutlu akü düşünürseniz ise 400-500 TL’nin üzerindeki fiyatları gözden çıkarmanız gerekiyor. Eğer ki bu harcamaları yapmadan start-stop sistemi ekletecek olursanız da marş motorunuz muhtemelen kısa bir süre içinde zarar görecektir. Bu sebeple, arabanızda start-stop özelliği yok ise sonradan eklemeniz çok da önerilmiyor.


REFERENCES:

https://www.ikinciyeni.com/blog/oto-hayat-detay/start-stop-sistemi-nedir-ne-ise-yarar
https://www.otoshops.com/start-stop-sistemi-nedir-ve-nasil-calisir-ozellikleri-ve-fiyatlari-haber-242



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

MARŞ MOTORU NEDİR?

Electronic Stability Control Nedir?